Deze weblog schrijf ik naar aanleiding van enkele Twittergesprekken. Ik heb, zo bleek, niet de gave om mijn verhaal voldoende genuanceerd in 140 tekens te verwoorden. Volgens mij heb ik jullie zorg eerder groter dan kleiner gemaakt. Vandaar dit epistel. In de hoop dat jullie na het lezen ervan wat gerust zijn gesteld; of op z’n minst wat meer begrip hebben gekregen voor de werkwijze.

De gemeente Lisse is een welvarende gemeente. Dat willen we graag zo houden. En dan werkt het net als thuis: dan moeten we zorgen dat we niet meer uitgeven dan er binnenkomt. Omdat onze gemeentelijke inkomsten teruglopen, is dat echter wel het geval. Daarom moeten we bezuinigen.   

Op jullie deurmat viel een kaart waarin jullie worden opgeroepen mee te denken bij de komende bezuinigingen. De gemeente(raad) mag zelf, zonder participatietraject, haar keuzes maken. Hiervoor is (gelukkig) niet gekozen. Eerst willen we peilen wat er leeft onder de Lissese bevolking.

Hoe pakken we dat aan?

stap 1: verzamelen 

We gaan eerst een peiling houden. Waar is Lisse trots op? Wat wil Lisse graag behouden? Op welke thema’s wil Lisse vooral niet bezuinigen? Dat kunnen we natuurlijk zelf bedenken. We hebben er ook wel een idee  van. Maar dat is niet voldoende. Daarom krijgt iedere Lisser de kans zijn of haar mening te geven. En ook de bedrijven. En ook de instellingen.

Hoe? Via de brievenbus, de krant, Facebook, school, ondernemersbijeenkomsten, tehuizen, noem maar op. En vergeet de ‘markt van belangen’ niet. Waar iedereen zijn of haar zegje kan doen over een bepaald thema.

Als het goed is krijgen we dan een beeld van wat jullie echt belangrijk vinden. En daar blijven we dan ook zoveel mogelijk met onze politieke vingers van af.

stap 2: wegen

Hoe verder? Klakkeloos bezuinigen op thema’s die niét als prioriteit zijn aangeduid? Als een olifant door de  politieke porseleinkast en het mes erin? Natuurlijk niet! We gaan ‘wegen’.

Wegen houdt in dat je afweegt: wil ik dit echt wel? Is dit een goede  richting? Is dit het Lisse dat wij willen? Daarover gaan we dan ook in gesprek met de inwoners.

Deze fase is heel belangrijk om goed zicht te krijgen op de mogelijke bezuinigingen maar vooral ook op de (mogelijke) consequenties en/of risico’s.

stap 3: kiezen

Tot slot maken we keuzes. In eerste instantie met de inwoners. En uiteindelijk natuurlijk de raad.

Tot zover in vogelvlucht het proces.

En nu, beste Bart en Ronald, jullie zorgen met betrekking tot ”ouderen” en “zorg”. Dat zijn immers thema’s die op de kaart genoemd staan en waarbij jullie je zorgen hebben geuit via Twitter.

Zo stelden jullie de vraag waarom deze thema’s überhaupt op de kaart staan.  

Dat is omdat voor ieder thema geldt dat het misschien met minder kan. Of dat het misschien anders kan. De gedachte alleen al dat we op dit thema eventueel iets anders gaan doen, of zelfs gaan bezuinigen vond een van jullie asociaal. Dat begrijp ik niet zo goed. Immers, je moet toch altijd bereid zijn beleid te heroverwegen? En na te gaan of iets beter, anders, slimmer of goedkoper kan? Natuurlijk gaan we niet rücksichtslos snoeien en korten!

Ik denk in de eerste plaats aan het thema ‘ouderen’. Ik zie in de gemeentelijke begroting dat er zaken onder dit thema vallen die je zou kunnen heroverwegen, zonder dat dit meteen leidt tot verminderde ouderenzorg. Stel dat we hier zaken anders  organiseren, of er op bezuinigen. Zijn we dan opeens asociaal? Volgens mij is dat niet per definitie het geval.

Natuurlijk moet het zorgvuldig. Vandaar de belangrijke fase van het ‘wegen’. Maar om nu op voorhand al te zeggen dat alles wat onder het thema ‘ouderen’ valt  onaantastbaar is; dat gaat me wat tever. Zoals ik op Twitter al zei: op voorhand geen taboes. Ik heb alle vertrouwen in de Lissese samenleving. Als wij met elkaar vinden dat op een bepaald thema niet gekort mag worden, dan komt dat echt wel bovendrijven!

Ik denk in de tweede plaats aan het thema ‘zorg’. Ik zie, helaas, van heel dicht bij in mijn familiekring wat ouderenzorg is. En hoe waardevol het is. Hoe belangrijk ter ondersteuning van mijn moeder, die de zorg voor mijn vader nooit alleen af zou kunnen. Ik begrijp dat het woord ‘bezuinigingen’ en ‘ouderenzorg’ mensen raakt tot in hun ziel. Ik begrijp dat dit mensen boos maakt.

En toch vind ik dat we elkaar de vraag moeten stellen (hoe moeilijk ook!): kan het hier beter, anders, slimmer of goedkoper? En daarom deze uitgebreide reactie. De makke van Twitter is dat de nuance niet past in 140 tekens.

Bart en Ronald. Hartstikke goed dat jullie je zorgen delen. Ik herken het van heel dichtbij. En met jullie maak ik me hard voor goede zorg voor onze oudere inwoners. Anderzijds hoop ik echter ook dat jullie begrip hebben voor de opgave waar Lisse voor staat. Ik hoop dat jullie ook begrip hebben voor de aanpak die we kiezen, ook al kan die vast anders en beter. Ik hoop ook dat jullie me geloven als ik zeg dat we natuurlijk niet ‘zomaar’ gaan bezuinigen op ouderen(zorg). Alles wat we doen, doen we weloverwogen.

Ik ga niet op voorhand beloven dat er geen stuiver af gaat van de begrotingspost ‘ouderen’ of ‘zorg’. Ik beloof ook niet dat we dingen niet anders gaan organiseren. Immers, dan neem ik het participatietraject niet serieus.

Maar, je mag mij er persoonlijk op aanspreken als er in Lisse als gevolg van het bezuinigingsbeleid ouderen elementaire zorg mislopen.

Want, ook al wonen ze niet in Lisse, ook ik heb ouders. Hen gun ik het beste. Net als alle ouderen in Lisse.

Tot slot wil ik jullie (en met jullie alle Lissers) oproepen om mee te denken en mee te doen. Natuurlijk staat het je vrij je gevoelens via Twitter te uiten. Mijn devies zou echter zijn: zorg dat je ook meedoet in het hele traject. Vul de kaart in, geef je mailadres daar ook op, en denk mee in de rest van het proces. Want hoe meer betrokken Lissers, hoe meer draagvlak we vinden voor de keuzes die we maken.

Bezuinigen is niet leuk. Maar gedeelde smart is nog altijd halve smart. Als Lisse zich in dit traject van z’n beste kant laat zien, komen we er sterker uit. Daar ben ik van overtuigd.

Evert Jan Nieuwenhuis